شعبان که مه سرور هرمردوزن است
تابان زوجود جلوه چهارتن است
هم مولد سجاد و اباالفضل و حسین
هم مولد پاک حجت بن الحسن استشرافت این ماه
این ماه براى سالک الى الله بسیار با ارزش است . یکى از شبهاى قدر در این ماه مى باشد و کسى در آن متولد شده که خداوند بواسطه او وعده پیروزى به تمامى دوستان ، پیامبران و برگزیدگانش - از زمانى که پدر ما حضرت آدم (على نبینا و آله و علیه السلام ) در زمین ساکن شده - داده است . و وعده داده ، بوسیله او، بعد از پر شدن زمین از ظلم و جور، آن را پر از قسط و عدل نماید - که در جاى خود بطور مفصل به آن خواهیم پرداخت . و از مقام آن همین بس که ماه رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) بوده و حضرتش (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: ((شعبان شهرى ؛ رحم الله من اعاننى على شهرى ؛ شعبان ماه من است ، خداوند کسى را که مرا در ماهم یارى کند، بیامرزد.))کسى که از این دعوت بزرگ آگاه شود، باید بکوشد که از دعوت شدگان این دعوت گردد. این جانشین و برادر او امیرالمؤ منین است که مى فرماید: ما فاتنى صوم شعبان مذ سمعت منادى رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم ) ینادى فى شعبان ؛ فلن یفوتنى ایام حیاتى ان شاء الله ؛ از زمانى که نداى منادى رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) را که براى روزه این ماه ندا مى کرد شنیدم ، هیچگاه روزه این ماه را از دست نداده و در تمام عمرم آن را از دست نخواهم داد؛ اگر خدا بخواهد.)) این درباره روزه این ماه بود؛ و مى توان کمک به آن حضرت (صلى الله علیه و آله و سلم ) را از جهات دیگر مانند نماز، صدقه ، مناجات و تمام کارهاى خیر با روزه این ماه مقایسه نمود.
مناجات شعبانیه
این مناجات ، مناجات معروفى است . و اهلش بخاطر آن با ماه شعبان ماءنوس شده و بهمین جهت منتظر و مشتاق این ماه هستند. این مناجات شامل مطالب اساسى در مورد چگونگى معامله بندگان با خداى بزرگ بوده و آداب خواستن ، دعا و طلب آمرزش از او را، آنگونه که شایسته است ، بیان مى کند و استدلالهاى جالب توجهى جهت امیدوار شدن به درگاه خدا که با مناجات با او مناسب است در بر دارد. و بروشنى ، ملاقات ، نزدیکى و دیدن خدا را معنى مى کند و به این ترتیب شبهه هاى سالک ، شکهاى منکر و وحشت اهل شک را برطرف مى کند. و نیز اشاره اى به شناخت نفس و این که شناخت آن باعث شناخت پروردگار است دارد بنابر تفسیر بعضى از فرازهاى آن توسط یکى از بزرگان اهل معرفت .
تمام کلام این که این مناجات ، از اعمال مهم این ماه است ؛ و نه تنها ماه ، که سالک نباید بعضى از فرازهاى آن را در طول سال ترک کند و در قنوتها و سایر حالهاى عالى خود، خیلى با آن مناجات نماید و وقتى که مى گوید: و اءنر اءبصار قلوبنا بضیاء نظرها الیک ، حتى تخرق اءبصار القلوب حجب النور، فتصل الى معدن العظمه ، و تصیر اءرواحنا معلقه بعز قدسک ؛ و دیدگان قلبهاى ما را با نور نگاه آن به حضرتت روشن بفرما تا آنگاه که چشمهاى دل پرده ها و مانعهاى نورى را پاره کرده و به معدن بزرگى برسد و روحهاى ما به عزت پاکیت وصل شود. از گفته خود غافل نباشد. و تاءمل کند، آیا قلب او چشم دیدن نور را دارد؟ پرده هاى نورى چیست ؟ و معدن بزرگیى که در پوشش پرده هاى نورى مى باشد، کدام است ؟ تا بداند چه مى گوید و از پروردگارش چه مى خواهد. چون کسى که نمى داند از خدا چه مى خواهد نمى توان گفت : فلان چیز را خواسته ؛ بلکه باید گفت : الفاظى را به زبان آورده است . خداوند در قرآن مى فرماید: ((اى کسى که وقتى او را بخوانند، به داد بیچاره رسیده و گرفتارى او را برطرف مى کند.)) و مى فرماید: ((بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را.)) نیز مى فرماید: ((از فضل خدا بخواهید، زیرا خدا با شما مهربان است .)) و نمى فرماید: الفاظ را بزبان آورید.
بهر حال این مناجات بزرگى است و یکى از ارمغانهاى آل محمد (صلى الله علیه و آله و سلم ) مى باشد که بزرگى آن را کسى که قلب سالم و گوش شنوایى داشته باشد، درک مى کند. و اهل غفلت از درک فواید و نورهاى آن بى بهره اند.
منبع : المراقبات میرزاجواد تبریزی
