آیه شماره 7 از سوره مبارکه هود
آزمون
وَ هُوَ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ
فی سِتَّةِ أَیَّامٍ وَ کانَ عَرْشُهُ عَلَى الْماءِ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ
عَمَلا
او کسى است که آسمانها و زمین را در شش روز
[= شش دوران] آفرید؛ و عرش (حکومت) او، بر آب قرار داشت؛ (بخاطر این آفرید) تا شما
را بیازماید که کدامیک عملتان بهتر است
1- گرچه قدرت الهى مىتواند همه چیز را در یک لحظه
بیافریند، ولى حکمت الهى اقتضا مىکند که آفرینش تدریجى باشد. «خلق ... فى ستة ایّام»
2- سرچشمهى مادّى آسمانها وزمین، آب ویا
موادّ مذابّ بوده است. «کان عرشه على الماء»
3 - هدف از آفرینش همه ى موجودات، رشد معنوى
واختیارى انسان بوده است. «خلق السموات و الارض ... لیبلوکم ایّکم احسن عملاً»
4- کیفیّت عمل مهم است، نه کمیّت آن. «ایّکم
احسن عملاً»
5- آسمان و زآیه شماره 99 از سوره مبارکه انعام
نزول رحمت
وَ هُوَ الَّذی أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا
بِهِ نَباتَ کُلِّ شَیْءٍ فَأَخْرَجْنا مِنْهُ خَضِراً نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَراکِباً
وَ مِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِها قِنْوانٌ دانِیَةٌ وَ جَنَّاتٍ مِنْ أَعْنابٍ وَ الزَّیْتُونَ
وَ الرُّمَّانَ مُشْتَبِهاً وَ غَیْرَ مُتَشابِهٍ انْظُرُوا إِلى ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ
وَ یَنْعِهِ إِنَّ فی ذلِکُمْ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ
او کسى است که از آسمان، آبى نازل کرد، و
به وسیله آن، گیاهان گوناگون رویاندیم؛ و از آن، ساقهها و شاخههاى سبز، خارج ساختیم؛
و از آنها دانههاى متراکم، و از شکوفه نخل، شکوفههایى با رشتههاى باریک بیرون فرستادیم؛
و باغهایى از انواع انگور و زیتون و انار، (گاه) شبیه به یکدیگر، و (گاه) بىشباهت!
هنگامى که میوه مى دهد، به میوه آن و طرز رسیدنش بنگرید که در آن، نشانههایى (از عظمت
خدا) براى افراد باایمان است!
1- مایه ى رویش همه ى گیاهان ونباتات، آب باران
است. «من السماء ماءً فأخرجنا به نبات کلّ شىء»
2- هم نزول باران، هم رویاندن گیاه و میوه،
کار خداست. «أنزل... نخرج» 3- رابطه ى انسان با میوهها فقط رابطه ى مادّى و غذایى
نباشد، بلکه رابطه ى فکرى و توحیدى هم باشد. «اُنظروا الى ثمره... فى ذلکم لایات»
4- بهره گیرى از ستارگان، علم و کارشناسى
لازم دارد. «لقوم یعلمون»، درک اینکه کاروان بشرى همه از یک نفس است و این کاروان،
به صورت پایدار و ناپایدار در جریان است درک عمیق مىطلبد. «لقوم یفقهون»، درک اینکه
از گیاه و باران و میوه باید بهره ى معنوى برد و از انتساب همه ى هستى به خدا نباید
غافل بود، ایمان مىطلبد. «لقوم یؤمنون» مین براى کار نیک آفریده شده، نه براى کامیابى
و لذّت طلبى و غافل بودن. «ایّکم احسن عملاً»
آیه شماره 21 از سوره مبارکه حشر
توان تحمل
لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ
خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَ تِلْکَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ
لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ
اگر این قرآن را بر کوهى نازل مىکردیم، مىدیدى
که در برابر آن خاشع مىشود و از خوف خدا مىشکافد! اینها مثالهایى است که براى مردم
مىزنیم، شاید در آن بیندیشید
1- یکى از شیوه هاى تربیت، توبیخ غیر مستقیم است.
«لو أنزلنا هذا القرآن... تلک الامثال نضربها...»
2- قرآن، کتاب الهى، کمبودى ندارد، مردم قابلیّت
لازم را ندارند. «لو أنزلنا هذا...»
3- استفاده از تمثیل در بیان حقایق معنوى،
شیوهاى قرآنى است. «لو أنزلنا هذا القرآن على جبل...»
4- امثال و تمثیلات قرآنى، نیاز به تدبّر
و تفکّر دارد و گرنه به درستى درک نمىشود. «تلک الامثال نضربها للنّاس لعلّهم یتفکّرون»
